Tradycje

1 września, oprócz uroczystej inauguracji roku szkolnego, obchodzimy rocznicę tragicznego ataku Niemiec hitlerowskich na Polskę. Dzień ten w „Norwidzie” utrzymany jest w tonie refleksyjnym i podniosłym. Cała społeczność szkolna lśni elegancją białych koszul, czarnych spódnic i garniturów. Towarzyszy nam atmosfera zadumy i historycznej refleksji. Uroczystość otwiera „Mazurek Dąbrowskiego”, a od roku szkolnego 2003/2004 rozbrzmiewa w ten dzień przepiękny hymn Z.S. im. C.K. Norwida do słów naszego patrona z muzyką J. „Yaniny” Iwańskiego. Tradycyjnie od lat 1 września występuje chór szkolny i zespół wokalny „Concentus”. Pieśni inaugurujące każdy rok szkolny w „Norwidzie” mają charakter patetyczny i uroczysty, a sens wielu z nich nierzadko wywołuje wzruszenie. W takich okolicznościach niezwykle przejmująco brzmią słowa dyrektora szkoły o możliwościach uczenia się w wolnej, demokratycznej Polsce, o sukcesach, które mogą być udziałem zdolnych i pracowitych uczniów, o niepowodzeniach, których zwalczanie też zasługuje na miano sukcesu. Na zakończenie równie odświętnie brzmi poetyckie słowo szkolnych recytatorów i rozbrzmiewa orkiestra dęta, która nieustannie poszerza swój, jakże bogaty, repertuar.

24 września to data urodzin C.K. Norwida. Od 1991 roku jest to bardzo ważny dzień w naszej szkole, Dzień Patrona. Świętowanie kolejnych jubileuszy naszego Mistrza zawsze odbywa się u nas niezwykle uroczyście i z wielką pompą. Szkoła zmienia się w tym dniu w „żywe muzeum” i „cyganeryjny deptak”, pełen artystycznych wystaw i poetyckiego słowa. Tradycyjnie 24 września – zamiast być powszednim dniem lekcyjnym – jest prawdziwym świętem sztuki C.K. Norwida, gdzie każdy element dekoracji, każdy rekwizyt i każde słowo – przypominają nam geniusz tego jedynego i niepowtarzalnego artysty. Każdy Dzień Patrona otwiera audycja poświęcona życiu i twórczości naszego wieszcza. Dzień ten jest wolnym od zajęć dydaktycznych. Od 2009 roku Dzień Patrona połączony został z uroczystym przyjmowaniem nowych uczniów do grona norwidowców. Przedstawiciele samorządu rokrocznie przygotowują dla swych młodszych kolegów liczne konkursy i zabawy. Po licznych próbach sprawnościowych, artystycznych i kompetencyjnych pierwszoklasiści, w obecności wielu zacnych obserwatorów, składają „przysięgę” i zostają pasowani na norwidowców.

30 września nasi wielcy chłopcy obchodzą swoje małe święto o nazwie Dzień Chłopaka. Aby pokazać, jak bardzo są dla nas ważni, wręczamy im drobne upominki. Miłym gestem ze strony nauczycielek jest zwalnianie chłopców w tym dniu z odpowiedzi ustnych.

Tradycyjnie, już od 1974 roku, wrzesień jest w naszej szkole miesiącem bez oceny niedostatecznej dla klas pierwszych.

14 października to Święto Komisji Edukacji Narodowej, popularnie zwane Dniem Nauczyciela. Od lat w tym dniu pracownicy szkoły otrzymują różne nagrody, odznaki i podziękowania od władz i instytucji. W szkole goszczą władze oświatowe oraz osoby zaprzyjaźnione i rodzice naszych wychowanków. Uczniowie mają świetną okazję, aby w tym dniu złożyć swoim pedagogom najszczersze życzenia, wyrazić wdzięczność oraz wręczyć im symboliczny bukiet kwiatów. Tradycyjnie 14 października „Norwida” odwiedzają jego emerytowani pracownicy i absolwenci. Święto KEN jest wspaniałą okazją do niepowtarzalnie ciepłych, norwidowskich spotkań.

Listopad w „Norwidzie”, jak i w całej Polsce, jest miesiącem szczególnej pamięci o zmarłych. Rokrocznie w intencji tych, którzy odeszli, w Kościele p.w. św. Jakuba odprawiana jest uroczysta msza święta. Z wielkim szacunkiem myślimy wówczas o drogich nam pedagogach, pracownikach szkoły, uczniach i absolwentach. Wspominamy ich liczne zasługi dla naszej szkoły, ich postawy, osobowości, dowcip, powiedzonka…

Ci, którzy odeszli, na zawsze pozostaną w naszych sercach.

Dzień Odzyskania Niepodległości – to święto, które bardzo uroczyście obchodzimy 11 listopada. Przy dźwiękach „Mazurka Dąbrowskiego” i w otoczeniu barw narodowych uczniowie naszej szkoły recytują nastrojowe, przesycone polskością utwory liryczne i przypominają wydarzenia historyczne, które przyczyniły się do odzyskania niepodległości naszego kraju. Szczególnie ważna w tym dniu jest atmosfera podniosłości i szczerego szacunku do chwil minionych oraz duma, którą wszyscy odczuwamy jako Polacy – potomkowie wielkich bohaterów. Tradycyjnie już w tym dniu młodzież „Norwida” uczestniczy w obchodach rocznicowych organizowanych przez Urząd Miasta Częstochowy. Uroczystości rozpoczynają się mszą świętą odprawianą w Archikatedrze Częstochowskiej, a następnie ma miejsce przemarsz Alejami NMP aż do Placu Pamięci Narodowej, gdzie pod pomnikiem „Poległym w Obronie Ojczyzny” ku czci naszych obrońców składane są symboliczne wiązanki kwiatów.

W trzeciej dekadzie listopada ma miejsce Szkolny Konkurs Norwidowski. Turniej odbywa się zawsze w dwóch kategoriach: recytacji i poezji śpiewanej. Chętnych do wzięcia w nim udziału nie brakuje, bo też wielu norwidowców zwyczajnie lubi poezję. Konkurs rokrocznie prezentuje wysoki poziom artystyczny i cieszy się dużą popularnością. Uczniowie recytują, śpiewają poezję Norwida, układają do tekstów własną muzykę. Solistom towarzyszą zespoły, słychać skrzypce, pianino, flety, gitary, perkusję. Oryginalne i piękne interpretacje liryków Norwida dostarczają ogromnej satysfakcji jurorom – polonistom „Norwida”. Na zwycięzców czekają ciekawe nagrody książkowe, a publiczność zyskuje niepowtarzalne wrażenia estetyczne.

W Andrzejki – 30 listopada uczniowie poszczególnych klas organizują dzień wróżb i magii. Przy nastrojowym blasku świec leją wosk, stawiają karty, wykorzystują wszystkie znane i mniej znane wróżby andrzejkowe. Siła młodzieńczego „czaru” jest tak wielka, że niejeden „belfer” łagodzi swoje stare obyczaje, włączając się w stary słowiański rytuał. Wszyscy przepowiadają sobie świetlaną przyszłość. Andrzejki to wspaniała okazja do wspólnego spędzenia czasu i świetnej zabawy.

W grudniu celebrujemy piękny obyczaj, związany z postacią św. Mikołaja. Idąc śladami najcudowniejszego biskupa, od lat Samorząd Szkolny wyrusza do pobliskiego Kłobucka i tam w Domu Dziecka rozdaje prezenty i łakocie, wcześniej zebrane przez społeczność naszej szkoły. Młodzież Klubu charytatywnego „Filos” udaje się do zaprzyjaźnionej S.P. Nr 23, aby zorganizować dzieciom uroczą Wigilię. Wszystkie grupy artystyczne i wolontariusze spieszą z bajkami do przedszkoli, szkół, świetlic środowiskowych. W szkole od zawsze urządzane są tradycyjne, mikołajkowe, zawsze szczęśliwe, losy. Uczniowie wszystkich klas uwielbiają robić niespodzianki innym i samym otrzymywać zaskakujące mikołajkowe podarunki. Wcielając się w postać św. Mikołaja dyrekcja szkoły pozwala na mniej rygorystyczne zajęcia lekcyjne.

Od 1999 roku społeczność „Norwida” ma wielkie szczęście uczestniczenia w szczególnej i niepowtarzalnej Wigilii na Jasnej Górze. Dzięki życzliwości i gościnności o. Przeora i oo. Paulinów zwykle 22 grudnia udajemy się do Auli im. Ojca Augustyna Kordeckiego, by w nastrojowych, klasztornych murach przeżywać Tajemnicę Bożego Narodzenia. W uroczystości biorą udział wszyscy uczniowie i nauczyciele „Norwida”, absolwenci, gospodarze, czyli zakonnicy wraz z o. Przeorem, a także wielu zacnych gości, jak: przedstawiciele Kurii Metropolitalnej, Zakonu oo. Paulinów, Śląskiego Kuratorium Oświaty, Urzędu Miasta Częstochowy oraz sponsorzy i liczni przyjaciele szkoły. „Jasnogórska Wigilia” ma stały program i zawsze tę samą, podniosłą atmosferę. Uroczystość otwierają: dyrektor szkoły i reprezentant oo. Paulinów. Następnie występy szkolnych zespołów artystycznych przeplatają się z sakralnym Słowem wygłaszanym przez biskupa i świętą treścią czytanych Ewangelii. Podczas Wigilii kapłani błogosławią Opłatki, którymi łamiemy się ze sobą na koniec uroczystości. Ileż szczerości, głębokich spojrzeń prosto w oczy, ciepłych słów, dobrych życzeń pojawia się w tych chwilach… Ile pozytywnych uczuć się koncentruje… „Jasnogórskie spotkania” zbliżają nas do siebie, pomagają zwalczać niesnaski i zapominać żale, dodają otuchy i pozwalają świadomie spojrzeć nie tylko w głąb siebie, ale i na drugiego człowieka.

W styczniu w „Norwidzie” ma miejsce Koncert Kolęd „Grajmy Panu”. Podczas koncertów śpiewane są kolędy i pastorałki w języku polskim i innych językach europejskich. Głosy naszych uczniów brzmią prześlicznie. Interpretacja kolęd jest tak różnorodna i świeża, że słuchacze chcieliby zapewne powiedzieć: „Chwilo trwaj wiecznie!”.Kolędowaniu towarzyszy niepowtarzalna atmosfera życzliwości i przyjaźni. Kolędowanie w „Norwidzie” jest jedną z najmilszych i jednoczących nas tradycji.

Studniówka – to odbywający się co roku bal maturzystów na symboliczne sto dni przed maturą. Powitalnym słowem otwiera ją dyrektor szkoły, a następnie przedstawiciele Rady Rodziców i Samorządu Szkolnego. Po inauguracji następuje tradycyjny polonez. Taneczny orszak prowadzi dyrektor szkoły wraz z przedstawicielem Samorządu Uczniowskiego. W pierwszej parze każdej klasy tańczy jej wychowawca wraz z wybranym swoim wychowankiem. O północy odbywa się prezentacja artystyczna przygotowana przez maturzystów: skecze, piosenki, dowcipy zrozumiałe tylko dla społeczności „Norwida” oraz występy taneczne. Bal studniówkowy zawsze obfituje w ciepłe i serdeczne dedykacje, licznie przekazywane sobie wzajemnie przez jego uczestników. Studniówka to okazja do wspaniałej wspólnej zabawy nauczycieli i wychowanków, swoista chwila prawdy, dowód wielkiego potencjału energii – tak uczniów, jak i pedagogów.

14 lutego w Dzień Zakochanych działa niezwykła poczta „Norwida” oraz niepowtarzalny Koncert Życzeń, zakochani triumfują. Tego dnia aż roi się od czerwonych serduszek i innych rozmaitych gadżetów.

8 marca – Dzień Kobiet, starszy brat Walentynek, jest uroczą zapowiedzią wiosny. Niegdyś tulipany i goździki – dziś raczej róże lub najoryginalniejsze i najbardziej udziwnione kompozycje – symbolizują sympatię i oddanie męskiej części „Norwida” wobec jego wszystkich pań.

W pierwszy dzień kalendarzowej wiosny – 21 marca, co roku od 1974 roku, w szkole odbywa się Republika Uczniowska, czyli władzę przejmują uczniowie. Ich rządy podobają się wszystkim – i młodzieży i pedagogom. Rano odbywa się uroczyste przekazanie symbolicznego klucza członkom Samorządu Szkolnego przez dyrektora szkoły. Następnie mają miejsce koncerty młodzieżowych formacji muzycznych, konkursy, pokazy, turnieje. Do stałych, najpopularniejszych punktów Republiki należy „Konkurs na najoryginalniejszy strój” oraz „Wybory miss i mistera szkoły”. Najbardziej lubianą przez młodzież imprezą Republiki jest uroczystość wręczenia „Oskaro-cyprianków” szczególnie „zasłużonym” pracownikom szkoły. W dniu tym odbywa się Festiwal Piosenki Anglojęzycznej, przygotowywany przez norwidowskich entuzjastów tego języka. Nie trzeba mówić, ile radości i śmiechu dostarczają najbardziej utalentowani komicznie i najodważniejsi uczniowie, a czasem także nauczyciele, którzy nierzadko zapraszani są do wspólnej zabawy. 21 marca w „Norwidzie” nie ma zajęć dydaktycznych, a klasopracownie zamienione są na urocze, pomysłowe kawiarenki.

Kwiecień to szczególny okres w naszym kraju – miesiąc pamięci narodowej. W Z.S. im. C.K. Norwida czczony jest najczęściej poprzez prezentacje obszernych, symbolicznych wystaw poświęconych najważniejszym wydarzeniom z dziejów Polski oraz wspomnieniowe audycje, nadawane przez szkolny radiowęzeł.

W kwietniu obchodzimy także Dzień Seniora, nazywany również „spotkaniem po latach”. Od 1999 roku gościmy swoich ukochanych pedagogów, by powspominać „stare, dobre czasy”. Od pierwszego spotkania emerytowanych pracowników „Findera” i „Norwida” święto to wrosło w kalendarz tradycji szkoły i stało się jednym z najmilszych i najcieplejszych. W Dniu Seniora, przy dźwiękach muzyki, emerytowani pracownicy powracają do interesujących chwil spędzonych w murach naszej szkoły. Wymieniają obserwacje, porównują obraz dawnej i dzisiejszej szkoły i – przy symbolicznej kawie – mają sposobność jeszcze raz wsłuchać się w dźwięk szkolnego dzwonka, szum szkolnych korytarzy i treść uczniowskiego programu artystycznego, przygotowanego specjalnie dla nich.

Pożegnanie maturzystów od lat przysparza wiele emocji. Ostatni dzień w szkole naszych najstarszych uczniów owocuje czasem prawdziwie rzewnymi łzami. Uczniom najstarszych klas wręczane są świadectwa ukończenia szkoły. Tego dnia przyznawana jest także nagroda Absolwent Roku. Przyznaje się ją najlepszemu uczniowi kończącemu szkołę. Celem jej jest promowanie wśród uczniów nie tylko wiedzy, ale też aktywnej i twórczej postawy. Może się o nią ubiegać każdy uczeń, który poza wzorowym zachowaniem i wyróżniającymi wynikami w nauce, aktywnie uczestniczy w życiu szkoły, dba o jej wizerunek, przyczynia się do podnoszenia prestiżu szkoły zarówno w środowisku lokalnym, jak i na szerszym forum. Program artystyczny przygotowuje młodzież rok młodsza, najczęściej prezentujący syntezę kilkuletniej nauki w Z.S. im C.K. Norwida. Przypominane są wówczas „ekscesy szkolne”, powiedzonka nauczycieli, zajęcia dydaktyczne, uroczystości i wycieczki. Dyrekcja, grono pedagogiczne i Samorząd Uczniowski – życzą maturzystom: „Powodzenia!”.

Maj w „Norwidzie”, jak w każdej polskiej szkole, rozpoczyna się świętem ustanowienia Konstytucji 3 Maja. Podczas tradycyjnych szkolnych akademii, przypominamy sobie o polskich bohaterach i reformatorach, którzy wiele lat temu udowodnili, że Polacy są prawdziwymi zwolennikami demokracji i obrońcami wolności. Uroczystości mają charakter historyczny i narodowy, a społeczność „Norwida” honoruje je, przychodząc do szkoły w galowych strojach.

W czerwcu obchodzimy Światowy Dzień Dziecka, a wraz z nim szkolne Święto Sportu. Tradycyjnie w tym dniu stają naprzeciw siebie: drużyna siatkarska nauczycieli i drużyna siatkarska uczniów. Do stałych punktów dnia należy też niezwykle widowiskowy mecz piłki nożnej, w którym rywalami są profesorowie i uczniowie. Dzień Sportu przygotowywany jest przez nauczycieli wychowania fizycznego oraz członków klubu sportowego. Dzień ten od wielu lat przysparza niezapomnianych emocji, mocnych sportowych wrażeń i daje niewątpliwy upust, nagromadzonej w roku szkolnym, młodzieńczej energii.

Od 2008 roku na początku czerwca odbywa się Gala Olimpijczyków i Mistrzów. Stanowi ona podsumowanie sukcesów uczniów w olimpiadach przedmiotowych oraz zawodach sportowych rangi mistrzów Polski. Celem Gali jest wyrażenie uznania i podziękowań laureatom i finalistom olimpiad przedmiotowych oraz sportowcom zdobywającym medale w Mistrzostwach Polski w Piłce Siatkowej w grupie juniorów lub kadetów. Nagradzani są również naukowi opiekunowie laureatów i finalistów oraz trenerzy. W uroczystości udział biorą władze miasta, dyrekcja szkoły, nauczyciele, rodzice i uczniowie.

Uroczyste Zakończenie Roku Szkolnego to upragniona i najdłużej oczekiwana uroczystość „Norwida”. Spełniają się wtedy słowa znanego poety: „Na świadectwach wzbici w radość odlatują uczniowie…” (J. Przyboś). Rozdanie świadectw ukończenia szkoły i promocja do następnej klasy, istotnie, wiążą się z nieposkromioną, spontaniczną, wielką radością. Tradycyjnie, świadectwa z wyróżnieniem wręcza Dyrektor szkoły podczas akademii na sali gimnastycznej. Pozostałe rozdawane są przez wychowawców w poszczególnych klasopracowniach. Uroczystość zakończenia roku szkolnego ma w „Norwidzie” zawsze ten sam kształt. W części oficjalnej Dyrekcja szkoły ogłasza wyniki nauczania, sukcesy uczniów i nauczycieli, podsumowania, zestawienia, składa liczne gratulacje oraz przedstawia cenne wnioski do dalszej pracy. Przedstawiciel Rady Rodziców, dziękując i gratulując dyrekcji, serdeczne podziękowania i życzenia składa również pedagogom oraz wyraża słowa uznania wychowankom „Norwida”. Część artystyczną tworzą występy chóru, „Concentus” i szkolnej orkiestry dętej. Zawsze eż mamy przyjemność oglądania iście wakacyjnego mini spektaklu, przygotowanego przez którąś z klas. Ostatni dzień nauki w szkole, choć zawsze taki sam, za każdym razem jest niepowtarzalny, jedyny i najwspanialszy.

Do wieloletnich tradycji szkolnych Z.S. im. C.K. Norwida należą wyjazdy wakacyjne. Co roku nasi uczniowie uczestniczą w obozach krajowych i zagranicznych, których organizatorami i opiekunami są nauczyciele ze szkoły. Corocznie, od 1988 roku organizowane są spływy kajakowe Czarną Hańczą. Od 1995 roku organizowany jest, odbywający się na przełomie sierpnia i września, obóz naukowy w Lubawce. Program wyjazdu obejmuje zajęcia praktyczne z zakresu botaniki, ekologii. Oprócz wyjazdów wakacyjnych organizowane są również podczas ferii zimowych obozy narciarskie.

W szkole organizowane są także liczne wycieczki. Niektóre z nich mają charakter edukacyjny, literacki, inne czysto turystyczny czy wypoczynkowy.